Exproof nedir? Exproof Explosion Prof kelimesinin kısaltılmışıdır. Petrol, petrol ürünleri, İlaç Fabrikaları, doğal gaz, kömür madenleri ve Demir Çelik Sanayi gibi tehlikeli ve Patlayıcı çalışma ortamlarında güvenlik amacı ile kullanılan elektrikli ürünlerdir. Ex-Proof (Alev sızdırmaz) elektrik malzemeleri olarak isimlendirilir.
ATEX: Patlayıcı Atmosfer anlamına gelmektedir. Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarının atmosferik şartlar altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir tutuşturucu kaynakla temasında tümüyle yanabilen karışımdır. Patlama riski bulunan ortamlarda kullanılan elektrikli cihazların bu kurala uymaları gerekmektedir ve kullanılan bu cihazlarda ATEX onayı ve sembolü taşıması gerekmektedir. ATEX kuralları 1 Mart 1996 tarihinden beri gönüllü bir standart olarak uygulanmakta iken 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren patlayıcı atmosferlerde kullanılmak üzere satılan bütün ürünlerde ATEX onaylı olma ve sembolünü taşıma mecburiyeti getirilmiştir.
Exproof cihazlar, genellikle bir dizi güvenlik standartlarına ve belgelendirme süreçlerine tabi tutulurlar. Bu standartlar, cihazların patlama riski olan ortamlarda güvenle kullanılabilir olmasını sağlamak için belirli testler ve gereklilikler içerir. Exproof cihazlar, özel muhafaza yapıları ve tasarımlarıyla patlama riskini en aza indirir veya engeller.
Exproof cihazlar patlama,parlama ve yanma önleyici özelliklere sahip olup, petrol rafinerileri, kimya tesisleri, gaz depolama alanları, gemi inşa tesisleri, madenler ve diğer patlayıcı ortamlar gibi alanlarda kullanılır.
Bu cihazlar, patlayıcı ortamlarda çalışmak üzere özel olarak tasarlanmış olduklarından, bu tür ortamlarda kullanılacak ekipmanların uygun sertifikalara sahip olması ve belirli standartları karşılaması önemlidir. Exproof cihazlar, patlama riskini azaltarak çalışanların ve tesislerin güvenliğini sağlamak amacıyla tercih edilir. Bu nedenle, bu tür cihazların seçimi ve kullanımı, alanlarında uzmanlaşmış kişiler veya uzman mühendisler tarafından yapılmalıdır.
Exproof cihazların (patlama geçirmez cihazların) kullanımı, patlama riski olan tehlikeli ortamlarda çalışırken bir dizi avantaj sağlar.
Bu avantajlar, exproof cihazların tehlikeli ortamlarda kullanılmasının önemini ve faydalarını göstermektedir. Patlama riski olan alanlarda çalışırken bu tür cihazların kullanılması, iş güvenliği ve tesis güvenliği açısından son derece önemlidir.
Tehlikeli yerler, patlayıcı ortam oluşma sıklığı ve bu ortamın devam etme süresi esas alınarak, bölgeler halinde sınıflandırılır. Bu bölgeler tehlikeli maddenin gaz ve toz olması durumuna göre değişmekle beraber, aşağıda tarif edilmiştir. Gazlar için bölge sınıflandırması: Bölge 0: Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süre ya da sık sık oluştuğu yerler.
Bölge 1: Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.
Bölge 2: Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler.
Tozlar için bölge sınıflandırması:
Bölge 20: Havada bulut halinde bulunan yanıcı tozların, sürekli olarak veya uzun süreli bulunduğu ya da sık sık patlayıcı ortam oluşabilen yerler.
Bölge 21: Normal çalışma koşullarında, havada bulut halinde bulunan yanıcı tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
Bölge 22: Normal çalışma koşullarında, havada bulut halinde yanıcı tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.
